Sizce Bir İnsanın Benlik Saygısı Kaç Yaşlarında Oluşur?
Olumlu bir benlik algısına sahip olmayı, kendini sevmeyi, kendinden hoşnut olmayı ifade eden benlik saygısı ruhsal ve bedensel sağlığımız, hayat kalitemiz, mutlu bir yaşam sürmemiz için en önemli faktörlerden biri diyebiliriz.Son yıllarda yapılan bir araştırma, beş yaşındaki bir çocuğun benlik saygısının bir yetişkininki kadar güçlü olduğunu ortaya çıkarttı. Araştırma, benlik saygısının gelişimi hakkındaki geleneksel yaklaşımdan çok farklı. Çünkü geleneksel yaklaşımda, anaokulu öğrencilerinin pozitif ya da negatif bir tam benlik duygusu geliştirmeleri için çok küçük oldukları düşünülüyordu.
Daha önceki çalışmalarda psikologlar bir çocuğun özsaygısını ölçmek için sözel öz-değerlendirmelere başvururken, bu kez çocuklardan kelimeleri nesnelerle birleştirmeleri istendi. Daha önceki yapılan testlerde kullanılan sözel ölçüm tekniklerinin çocuklar için yetersiz kaldığı, küçük çocukların sınırlı sözel becerileri olduğundan sonuçların olumsuz etkilendiği ve yeterince güvenilir olmadığı düşünüldü. Bu yüzden çalışmayı yürüten Washington Üniversitesi araştırmacılarından Dr. Dario Cvencek ve ekibi yeni bir test tasarladı. Bu testin amacı çocukların kendilerine yönelik pozitif duygularını ölçmekti. Test beş yaşındaki 234 kız ve erkek çocuğu üzerinde uygulandı. Test sonuçlarında, çocukların kendilerini kötü niteliklerden çok iyi olanlarla özdeşleştirdiği ortaya çıktı. Araştırmacılar daha önce çocukların sadece sahip oldukları belli başlı bazı iyi özelliklerini bildiklerini sanıyorken, buna ek olarak, bir insan olarak sahip oldukları iyilikler hakkında bu kadar çok bilgiye sahip olduklarını görünce sanırım biraz şaşırmışlar.:)
Halbuki çocuklar sandığımızdan çok daha fazlasını biliyor ve algılıyor. Belki henüz zihinsel kapasiteleri bir yetişkin kadar işlevsel değil bu nedenle bilmediklerini, anlamadıklarını sanıyoruz. Çünkü henüz sözel olarak kendilerini yeterince ifade edemiyorlar. Ama genelde çoğu yetişkinin yıllar içerisinde kendinde kapattığı hissetme ve sezgi kapasiteleri, çocuklarda o kadar yüksek ki, sözel olarak ortaya koyamadıkları için çoğu zaman farkına varamıyoruz. Özellikle küçük yaş çocukları kelimelerden çok oyunu kullanıyor, hissettiklerini dile getirmek için. Ve oyunlarını anlamaya başladığınızda, sandığımızdan çok daha fazla şeyi bildiklerini, hissettiklerini ve algıladıklarını görüyorsunuz. Yıllardır karşı çıktığım ‘daha çok küçük anlamaz’ ‘ ufacık çocuk benlik saygısı da neymiş daha’ tarzı cümleler bu tarz araştırmalar sayesinde çürütülmüş oluyor.:)
Bugün artık benlik saygısının ya da başka bir deyişle özsaygının yaşamın erken dönemlerinde ortaya çıktığını bildiğimize göre bir çocuğun olumlu bir benlik duygusu geliştirmesine nasıl destek olabiliriz? Araştırmacı Cvencek’e göre bir çocuğun başkalarıyla kurduğu sıcak, sevgi dolu ve destekleyici bağlar en önemli faktörü oluşturuyor. Önümüzdeki hafta sizlerle bu konu hakkında daha detaylı bir paylaşımda bulunacağım. Hepinize çocuklarınızla birlikte sevgi ve keyif dolu bir hafta dilerim.:)