3-7 Yaş Arası Çocukların Yaş Dönemi Özellikleri Doğrultusunda Oynamaktan Keyif Aldıkları Oyunlar ve
Oyunlar ve oyuncaklar yaşa göre değişiklik gösterir. Başlangıçta çevresindeki oyuncaklarla tek başına oynayan çocuk, biraz büyüyünce diğer çocukların oyunlarını izler, aynı malzemelerle ancak onlarla ilişki kurmadan bağımsız olarak oynar, sonraysa arkadaşlarıyla birlikte işbirliğine dayanan oyunlar ve nihayet kurallı oyunlar oynamaya başlar. Yine başta oyuncağı çok incelemeden oynarken, yaşı ilerledikçe detaylı incelemeye başlar. Daha sonraları “bu ne” ve “ben bununla ne yapabilirim?” gibi soruları sormaya başlar.
Her çocuğun oynamayı seçtiği oyuncaklar farklılık göstermekle beraber, çocukların yaş dönemi gelişim özelliklerine göre oyunları da belirli bir düzen içinde ilerler. Bu hafta sizlere çocukların yaş dönemi özelliklerine göre oynamaktan hoşlandıkları oyunlardan ve bu oyunların yararlarından bahsetmek istiyorum.
3-4 Yaş Grubu Çocukların Yaş Dönemi Özellikleri Doğrultusunda Oynadıkları Oyunlar:
Üç yaşından sonra bir çocuk mış gibi dediğimiz, sembolik oyunlardan yani bir şey yaparmış gibi oynadıkları oyunlardan hoşlanır. Kitap okuyormuş, uyuyormuş gibi yapar. Telefonla birisiyle konuşuyormuş ve onu dinliyormuş gibi yapar ve taklide dayalı bir çok oyun oynar. Bu durum iletişiminin ve sosyalleşmesinin gelişmesi için yararlıdır. Çünkü artık arkadaşlarıyla da oynamaya başlar. Bu oyunlar sırasında arkadaşlarının hareketlerini izler, onlarla işbirliği yapar, fikir alış verişinde bulunur, oyuncaklarını değiştirir, paylaşmayı öğrenir, onlarla birlikte bir sonuca ulaşmaya çalışır. Böylece çocuk kolektif oyun dediğimiz oyuna geçmiştir. Elbette yaşı ilerledikçe bu oyunların süresi ve içeriği genişleyecektir. Bu yaştan sonra oyunlarda cinsiyet ayrımı oluşmaya başlar. Çünkü artık çocuğun cinsel kimlik gelişiminin başladığı bir yaş dönemidir. Daha önce iç içe geçirip kuleler yaptığı kapları artık renklerine ayırarak oynayabilir. Çocuklar, bu yaşlarda yumuşak oyuncaklardan çok hoşlanır, onlarla sarılma ihtiyaçlarını karşılarlar. Bu tarz oyuncaklar ayrıca onun sohbet edebildiği, bir şeyler anlattığı bir oyun arkadaşı olabilir. Bu oyun, iletişim ve dil gelişimine katkı sağlar.
Dört yaşından sonra bedensel hareketlerinin gelişmesiyle birlikte top oynama, koşma, atlama, tırmanma, gibi oyunlardan da hoşlanır. Kaydırak, salıncak ve tahterevalli gibi çocuk parklarındaki diğer sever. Kesme, yapıştırma, çizim yapma ve boyamayı gibi el-göz koordinasyonunu ve ince kas gelişimini destekleyen aktivitelerden hoşlanır. Hayal gücü ve yaratıcılığı geliştiğinden kendi başına resim yapmaktan, istediği gibi süsleyebileceği aktivitelerden hoşlanır. Tahta bloklar ve yapboz oyunları oynayabilir. Bu oyunlar bilişsel özelliklerinin ve el kaslarının gelişmesini sağlar.
5-7 Yaş Grubu Çocukların Yaş Dönemi Özellikleri Doğrultusunda Oynadıkları Oyunlar:
Beş yaşına geldiğinde resim eşleştirme, basit harf ya da sayı oyunları, gölge oyunları, kutu oyunları oynamaktan hoşlanır. Araştırmalar, okul öncesi dönemde keşfetmeye dayalı oyunlarda yetersiz olan çocukların beş yıl sonra çevreyle daha az ilgili olduğunu ve sosyal uyumda sorunlar yaşadığını gösteriyor. Bu tür oyunlarda başarılı olan çocukların ise yaratıcılığı ölçen testlerde daha başarılı, davranışlarında daha bağımsız ve yaptığı etkinliklerde daha uyumlu oldukları ortaya konmuştur.
Çocuk, gözlemlediği kişi ve olayları taklit etmeyi bu yaşlarda da sürdürür, ancak oyunları karmaşıklaşır ve aldığı roller de farklılaşır. Kılıktan kılığa girmekten hoşlanır, cinsiyet rolleri de oyunlarına yansır. Anne baba olmanın yanında doktorluk, öğretmenlik, polislik gibi meslekleri oyunlarında canlandırır. Kendisine öğretmen, evdeki diğer kişilere öğrenci rolünü vererek öğretmencilik oynamaktan hoşlanır. Artık paylaşma konusunda iyice gelişmiştir, oyun esnasında sırasını daha rahat bekleyebilir. Arkadaşlarının sıkıntıları olduğunu düşünürse onlara yardım etmeye, duygularını anlamaya ve paylaşmaya çalışır.
Çocuk altı yedi yaşlarına geldiğinde hem oyunlarında, hem de faaliyetlerinde gelişme ve düzenlilik gösterir. Resim ve yazılarında önceleri kağıdın her tarafına dağınık olan parçalar halinde çizim yaparken artık bir merkez etrafında toplamaya başlar. Resimlerindeki ayrıntılar artar. Zihninde canlandırdığı şeyleri daha rahat çizebilir. Faaliyetlerinde daha gerçekçi olur. Çocuklar bu dönemde yarışma şeklindeki rekabet içeren oyunlardan da çok hoşlanır. Bu oyunlar öz güven gelişimi açısında önemlidir. Oynarken iş birliği yapar, hayali rollere girmekten zevk alır. Kendinden küçük arkadaşlarına ve hayvanlara karşı sevecenlik ve koruma duygularıyla yaklaşırlar.
