Bir Çocuğu Öz güvenli ve Çözüm Odaklı Yetiştirmenin Sırları :)
* Öncelikle çocuğunuz yerine her şeyi yapan, onun yerine tüm problemleri çözen bir ebeveyn iseniz çocuğunuzun bu konuda gelişmesi çok daha zor olacaktır. Bu nedenle öncelikli olarak onun çözebileceği ya da en azından deneyebileceği şeyleri yapması için ona fırsat verin. Küçük bir çocuk kendi başına yemeyi öğrenirken başlangıçta bunu döke saça yapacaktır. Ama bir süre sonra dökmeden kendi başına yemeyi öğrenecektir. Yemeği dökmesin diye sürekli bir yetişkin tarafından yemeyi yediriliyorsa çocuğun yemek yeme becerisi gelişemez hatta buna bağlı olarak el kaslarının gelişimi de daha yavaş olur. Aynı bu örnekteki gibi başlangıçta çocuğunuz beceremese de, yarım yamalak ya da çok yavaş yapsa da bir şeyleri çözmeyi öğrenmesi için deneyimlemesi şart.
* Çocuğunuzun yeni şeyler denemesine, keşfetmesine izin verin. Hatta gerekiyorsa bu konuda onu cesaretlendirin. Ama o an için istemiyorsa ya da çekiniyorsa onu zorlamayın.
* Çocuğunuzun gerçekten ihtiyacı olan noktalarda ona yardım edin. Bunun haricinde öncelikle ona rehberlik eder bir pozisyonda eşlik edin. Bazen sizin yalnızca sözel yardımınız dahi çocuğunuzun yeni bir şey oluşturabilmesi ya da çözüm bulabilmesi için yetecektir. Böylece çocuğunuz kendi kendine yapabildiğini görecek.
* Çocuğunuz size bir şey sorduğunda önce kendisinin düşünüp, çözüm bulabilmesi için onu teşvik edin. Ya da birlikte nasıl bir çözüm bulabileceğiniz hakkında sohbet edin. Böylece çözümü direk ona sunmak yerine onun da çözüm hakkında düşünmesini ve çözümün bir parçası olmasını sağlarsınız.
* Çocuğunuza çözümü düşünmeye itecek sorular sorarak ona rehberlik edebilirsiniz. Böyle durumlarda çocuğunuza evet-hayır soruları sormak yerine daha açık uçlu sorular sormayı tercih etmenizi öneririm. Çocuğunuzun sizden alacağı direk cevap yerine yardımınızla kendisinin bulacağı çözümler çok daha kalıcı olacaktır.
* Farklı konularda kitap okuyabilir karakterlerle ya da hikayelerle ilgili sorular sorabilirsiniz. Örneğin hikayede yaşanan sorunla ilgili ‘Eğer sen onun yerinde olsan ne yapardın?’ gibi sorularla ona farklı çözümler hakkında düşünme fırsatı verebilirsiniz.
* Sürekli hazır olan oyuncaklar yerine kendisinin keşfedeceği ya da yaratacağı oyuncaklarının da olmasına özen gösterin. Pakolino etkinlik kutularındaki gibi aktiviteleri deneyerek, keşfederek, gerektiğinde problem çözme becerilerini kullanarak yapabileceği tarzda oyunlar seçebilirsiniz.
* Çocuğunuza yaşına uygun sorumluluklar verin. Sorumluluklar sayesinde hem kendine olan güveni artar hem de bir sorun karşısında çözümü bulma sorumluluğunu da daha rahat üstlenir.
* Çocuğunuzu ilgilendiren konularda onun düşüncelerini de sorun. Fikirlerini özgürce belirtebilen bir çocuğun kendine olan güveni artar ve sorun çözerken kendi düşüncelerine ve kararlarına güvenebilir.
* Çocuğunuza gerektiğinde farklı seçeneklerin mümkün olduğunu gösterin ve ona seçim özgürlüğü tanıyın. Sizin belirleyeceğiniz bir çerçeve içinde seçme özgürlüğünün olduğunu bilsin. Aynı zamanda mümkün olan durumlarda vazgeçebilme ve karar değiştirme özgürlüğünün de olduğunu bilmesi önemli. Böylece bir sorun karşısında daha rahat çözüm üretebilir. Aksi halde kararsızlık yaşayıp çözüme gitmekte de zorlanabilir.
* Çocuğunuzu problem odaklı olmak yerine çözüm odaklı olması için motive edin. Bir problem olduğunda bununla ilgili suçluluk ya da üzüntü duyuyorsa önce bu duygusunu rahatlatıp ardından gene çözüme dair neler yapılabileceğini konuşabilirsiniz. Çocuğunuza çözüm odaklı olmayı öğretmeniz hayatı boyunca onu sorunlar karşısında daha güçlü durmasını sağlayacaktır.
* Çocuğunuzu hatalarından ya da başarısızlıklarından dolayı eleştirmeyin. Bunları birer deneyim olarak görmesini ve başarıya giderken bazen gerekli olduğunu öğretin. Böylece çözüm üretirken yanlış yapmaktan korkmayacağı için daha istekli ve kararlı olabilecek, farklı çözümler daha rahat üretebilecektir.
